Osoby, które nie są w stanie samodzielnie opróżnić pęcherza (po zatrzymaniu moczu), poznają metodę zarządzania pracą pęcherza moczowego, która odpowiada ich potrzebom i możliwościom. Poniżej znajduje się krótki opis niektórych z najpopularniejszych metod zarządzania pracą pęcherza moczowego. Ogólnym celem zarządzania pracą pęcherza moczowego jest upewnienie się, że pęcherz jest opróżniany, aby zapewnić jego zdrowie i uzyskać skuteczne trzymanie moczu.

Cewnik założony przejściowo to plastikowa rurka, która jest ręcznie wprowadzana do pęcherza moczowego przez cewkę moczową. Po dotarciu do pęcherza moczowego mocz zacznie płynąć. Po opróżnieniu pęcherza moczowego rurka jest usuwana i wyrzucana. Procedura ta jest zazwyczaj przeprowadzana 4–6 razy dziennie (1).

Europejskie i amerykańskie stowarzyszenia zalecają cewnik założony przejściowo jako złoty standard opróżniania pęcherza moczowego w przypadku neurogennych zaburzeń czynności dolnego odcinka dróg moczowych. Porównując cewnik założony przejściowo z innymi metodami dowiedziono, że cewnik założony przejściowo powoduje mniej zakażeń dróg moczowych (ZDM), mniej kamieni w pęcherzu moczowym i mniej kamieni nerkowych (2-6). Cewnik założony przejściowo zapewnia wyższy stopień niezależności (7), co tłumaczy się brakiem stałej obecności cewnika założonego na stałe oraz nieużywaniem lub ograniczonym używaniem pieluchomajtek, worków na mocz i worków na nogę.

Podczas okresowego samocewnikowania należy skupić się na dwóch celach. Pierwszym celem jest utrzymanie niskiego ciśnienia w pęcherzu moczowym. Gdy ciśnienie w pęcherzu moczowym jest niskie, mocz rzadziej wraca do nerek i rzadziej powoduje nietrzymanie moczu z przepełnienia. Aby zapewnić niskie ciśnienie w pęcherzu, objętość moczu w pęcherzu nie powinna przekraczać 500 ml. Drugim celem jest utrzymanie pęcherza w zdrowiu i opróżnianie go, a tym samym zmniejszenie ryzyka zalegania moczu prowadzącego do zakażenia. Odbywa się to poprzez przestrzeganie zalecanej częstotliwości cewnikowania i całkowite opróżnianie pęcherza za każdym razem (1).

Cewnik założony na stałe to rurka, która jest wprowadzana do pęcherza moczowego przez cewkę moczową, a następnie pozostawiana tam w celu ciągłego opróżniania pęcherza (8).

Cewniki te są wykonane z miękkiego materiału i często wprowadzane za pomocą prowadnika. Cewniki założone na stałe są zakładane przez pracownika ochrony zdrowia (8).

Cewnik jest utrzymywany na miejscu poprzez napompowanie wodą balonu znajdującego się na jego końcu. Cewnik jest podłączony do worka do drenażu. Wymiana cewnika założonego na stałe musi odbywać się w odstępach tygodniowych i jest wykonywana przez pracowników służby zdrowia. Worek do drenażu jest opróżniany kilka razy dziennie (8).

Użytkownik przez cały czas ma przy sobie cewnik i worek do drenażu (8).

Cewniki założone na stałe wiążą się z wyższym ryzykiem zakażeń dróg moczowych (2–6) w porównaniu z cewnikami założonymi przejściowo.

Cewnik nadłonowy to cewnik założony na stałe wprowadzany przez powłoki brzuszne nad okolicą łonową bezpośrednio do pęcherza moczowego (9). Zabieg przeprowadzany jest w szpitalu przez chirurga. Działanie cewnika nadłonowego jest takie samo jak cewnika założonego na stałe. Mały balonik na końcu cewnika jest napełniany wodą, aby zapobiec jego wypadnięciu. Cewnik jest podłączony do worka do drenażu. Alternatywnie, do cewnika można podłączyć zawór, który umożliwia jego opróżnianie w określonych odstępach czasu. Wymiana cewnika odbywa się zwykle w odstępach tygodniowych i jest wykonywana przez pracowników ochrony zdrowia, ale może być również przeprowadzana w domu (9).

Cewnik nadłonowy wiąże się z większą autonomią np. osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, ponieważ potrzebują one mniej pomocy przy cewnikowaniu (3).

Zabieg Mitrofanoffa to zabieg chirurgiczny, w którym wyrostek robaczkowy lub niewielki odcinek jelita cienkiego jest oddzielany i wykorzystywany do utworzenia połączenia między ścianą brzucha a pęcherzem moczowym (10). Cewnik używany do zabiegu Mitrofanoffa jest cewnikiem założonym przejściowo. Zabieg ułatwia pacjentowi samocewnikowanie, ponieważ nie jest konieczne wprowadzanie cewnika przez cewkę moczową, co może być trudne dla niektórych osób (10).

• Stymulacja zewnętrznaé: oznacza ręczne wywieranie nacisku na podbrzusze nad pęcherzem w celu wyciśnięcia moczu z pęcherza moczowego (11).
• Manewr Valsalvy: oznacza użycie mięśni brzucha i przepony w celu zwiększenia ciśnienia w pęcherzu i wypchnięcia moczu z pęcherza (11).
• Ostukiwanie: oznacza klepanie obszaru nad pęcherzem w celu wywołania skurczów wypieracza (12).